Garmin Edge 1040 Solar là sản phẩm mới nhất, cao cấp nhất của dòng sản phẩm bike computer mới ra mắt tháng 8/2022 ở Việt Nam, thay thế phiên bản cũ là Edge 1030. Ngoài những cải tiến về giao diện, Edge 1040 Solar mang tới vài cập nhật mới nổi trội gồm: GPS đa băng tần, sạc pin Solar sẽ được đề cập cụ thể dưới đây.
Bề ngoài và so sánh với các dòng sản phẩm khác
Dưới đây là hình ảnh so sánh Edge 1040 Solar (bên phải) và Edge 1030 (bản tiền nhiệm, bên trái). Có thể thấy Edge 1040 Solar có vẻ to hơn và cồng kềnh hơn một chút. Cá nhân tôi cảm thấy tấm bọc kim loại phía dưới của Edge 1040 Solar không được đẹp mắt lắm.
Trọng lượng của Edge 1040 Solar vào khoảng 134g, nặng hơn một chút so với Edge 1030 (126g) và nặng hơn rất nhiều so với phiên bản thấp hơn Edge 830 (82g). Cá nhân tôi dùng xe triathlon nhiều, thích đồ nhỏ nhẹ gọn gàng nên ưa dùng Edge 830 hơn (cũng có màn hình cảm ứng, bản đồ màu v.v..). Tuy nhiên, có lẽ những người đạp xe đường trường (xe road) sẽ thích Edge 1040 Solar hơn vì màn hình lớn, xem được nhiều chỉ số, số to, rõ ràng.
Màn hình cảm ứng
Giống với dòng Edge 830 và Edge 1030 (cũ), màn hình Edge 1040 Solar là màn hình cảm ứng, nghĩa là chúng ta không cần dùng nút bấm để điều khiển. Màn hình cảm ứng đã trở nên quá quen thuộc, tuy nhiên có nhiều người vẫn do dự liệu trời mưa có ảnh hưởng tới độ nhạy của màn hình hay không. Tôi đã làm một thử nghiệm nhỏ khi dùng Edge 1040 dưới trời mưa.
Tính năng Solar
Đối với các runner, tính năng solar đã trở nên quen thuộc trên các dòng đồng hồ như Fenix và Forerunner. Tuy nhiên việc đưa công nghệ solar vào bike computer thì khá bất ngờ nhưng ngẫm lại thì…rất có lý. Thậm chí điều này còn có lý hơn nhiều so với việc tích hợp solar lên đồng hồ chạy, do đặc thù của dân đạp xe là thường đạp từ 40km tới…vài trăm km (hơn 1 giờ tới 4-5 giờ), do đó thời gian “phơi nắng” của đồng hồ cũng nhiều hơn, và tính năng solar có thể cho thấy hiệu quả nổi trội.
Sau một buổi đạp xe, chúng ta có thể xem thời gian pin nạp thêm từ năng lượng mặt trời ngay trên màn hình Edge 1040 Solar. Trong hình dưới đây, một buổi đạp xe khoảng 5h, dưới cái nắng chói chang TP HCM và Bình Dương, thì thời lượng pin tăng thêm nhờ solar được khoảng 2 giừ 34 phút.
Cấu tạo solar bao gồm hai bộ phận. Bộ phận đầu tiên là tấm pin năng lượng mặt trời (màu tím, có thể thấy rõ trên màn hình). Ngoài ra, cả bề mặt Edge 1040 solar cũng có chức năng hấp thụ năng lượng mặt trời (mặc dù hiệu quả hấp thụ ít hơn dùng tấm pin). Công nghệ này được Garmin gọi là “Solar Glass”.
So sánh với các dòng bike computer khác cho thấy tính năng solar trên Edge 1040 Solar thực sự hiệu quả. Dưới đây là một thử nghiệm của DC Rainmaker với Edge 1040 Solar (đường màu tím), Hammerhead Karoo 2 (xanh da trời), Forerunner 255 (cam) và Forerunner 955 Solar (xanh lá). Kết quả cho thấy độ hao pin của Edge 1040 Solar chỉ bằng ⅕ so với Hammerhead Karoo, và bằng ½ so với Forerunner. Đây là do công nghệ solar đã làm giảm bớt độ hao pin. Điều này cũng không quá ngạc nhiên do kích thước tấm pin và bề mặt kính của Edge 1040 Solar lớn hơn cả chục lần so với mặt đồng hồ, diện tích tiếp xúc ánh năng nhiều hơn nên đặc biệt hiệu quả cho dân đạp đường trường hơn là chỉ đeo đồng hồ thông minh.
Độ chính xác của GPS
Độ chính xác của GPS luôn là chủ đề gây tranh cãi nhiều nhất, đặc biệt trong giới runner (giới đạp xe thì ít hơn). Edge 1040 Solar là sản phẩm bike computer đầu tiên được trang bị chip GPS đa băng tần (giống như trên các mẫu đồng hồ mới nhất fenix 7 hay Forerunner 955). Do đó tôi cũng muốn kiểm tra độ chính xác của GPS trên sản phẩm này.
Cách tốt nhất để kiểm tra độ chính xác của GPS là so sánh các sản phẩm với nhau, ở trong những môi trường sóng GPS yếu. Dưới đây là chi tiết thử nghiệm, nhưng nếu ai lười đọc thì có thể đọc kết luận luôn: Edge 1040 Solar có vẻ là bike computer có GPS chính xác nhất hiện nay.
Dưới đây là so sánh giữa Edge 1040 Solar với Edge 830 (cũng được bán năm 2022), ở khu trung tâm tài chính bên Singapore, vốn là nơi có nhiều toàn nhà chọc trời 50-60 tầng nên sóng GPS rất yếu và thường xuyên bị nhiễu. Có thể thấy đồ thị GPS của Edge 1040 Solar thẳng hơn rất nhiều so với Edge 830.
Trên thế giới cũng có nhiều người đã thử nghiệm Edge 1040 Solar với các hãng bike computer khác. Ví dụ DCRainmaker có làm thử nghiệm so sánh GPS giữa Edge 1040 Solar, Hammerhead Kroo 2, Forerunner 255 và Forerunner và kết quả Edge 1040 Solar vẫn có độ chính xác cao nhất.
Quay lại với thử nghiệm của tôi giữa Edge 1040 Solar và Edge 830. Mặc dù quan sát đồ thị GPS thì có thể thấy Edge 1040 Solar vẽ đường chính xác hơn. Nhưng về tổng thể, sự chênh lệch của hai sản phẩm là khoảng 400m trên tổng quãng đường 75km (tương đương sai lệch 0.5%). Đây là một con số rất nhỏ, khẳng định góc nhìn của tôi từ xưa tới nay là chất lượng GPS trên bike computer thật sự không quá quan trọng. Lý do là vì thông thường chúng ta đạp xe trên quãng đường dài, và đường càng dài thì sai số do GPS càng có xu hướng giảm. Ngoài ra, khác với chạy bộ, vận tốc đạp xe rất lớn (có thể lên tới 40-50km/h, so với mức 10-15km/h khi chạy), nên kể cả có gặp nhiễu sóng GPS thì chỉ vài chục giây sau là xe sẽ tới vị trí có sóng tốt hơn. Nhưng một sản phẩm có GPS tốt sẽ giúp chúng ta tránh gặp phải những trường hợp đang đạp ở tốc độ 40km/h thì đồng hồ nhảy sang 15km/h hoặc ngược lại, do nhiễu sóng GPS.
Tính năng đạp nâng cao
Tính năng nâng cao đầu tiên mà các dòng Garmin Edge cũ không có là Stamina. Tôi đã từng review tính năng này:
Có thể coi tính năng Stamina là chỉ số lượng “xăng” còn lại trong cơ thể của bạn. Dựa vào các chỉ số như nhịp tim, power (công suất đạp), Edge 1040 có thể tính toán năng lượng còn lại trong cơ thể của bạn là bao nhiêu %, và tương ứng bao nhiêu km (cũng giống như trên xe máy, ô tô). Thành thật mà nói thì ban đầu tôi cũng khá nghi ngờ tính chính xác của chỉ số này. Hôm đầu tiên thử nghiệm Edge 1040 đường trường ở cung đường TP HCM – Bình Dương, đạp zone 2 có 50km mà đồng hồ dự báo chỉ chịu nổi khoảng 50km nữa (hình trên). Nhưng chiều về đầy nắng, đường xa lộ Hà Nội thì xấu mà xe thì đông, lại ăn ngay cái cầu Phú Mỹ nên kết thúc buổi đạp cũng hết hơi và cùng lúc đồng hồ báo cạn xăng trong bình.
Đương nhiên, mặc dù chỉ số Stamina chỉ còn 1% nhưng tôi vẫn có thể đạp xe nhẹ nhàng lết về nhà. Theo giải thích của Herman Bonner – kỹ sư của Garmin, chỉ số về 0% không có nghĩa là bạn…nằm lăn ra đường, mà điều đó có nghĩa là bạn sẽ không thể tập luyện một cách hiệu quả, hoặc có thể thi đấu một cách bình thường. Trong trường hợp của tôi, Stamina 0% có nghĩa là tôi sẽ không thể giữ cường độ đạp ở mức zone 3 như khi thi đấu, hay có thể sprint bứt tốc, nhưng vẫn đủ sức quay dẻo đạp nhẹ nhàng về nhà.
Một tính năng mới khác trên Edge 1040 là Power Guide
Tính năng này như một HLV ảo của cua rơ, nó sẽ đề xuất lực đạp (power) phù hợp trong suốt đoạn đường thi đấu để giúp cho VĐV phân phối sức đạp theo từng cung đường, bám theo mục tiêu đã đề ra để hoàn thành phần đạp đúng với target của mình. Edge® sẽ sử dụng FTP của bạn, độ dốc của course và thời gian dự kiến mà mình sẽ hoàn thành để đưa ra hướng dẫn power này.
Tính năng Power Guide đặc biệt phù hợp và hữu dụng trong các race triathlon đường dài như Ironman 70.3 hay Ironman 140.6.
Tính năng này bao gồm hai phần:
- Tải dữ liệu đường đạp (đường thi đấu) lên bike computer
- Tính toán công suất đạp cho cung đường này dựa trên cường độ và vận tốc bạn muốn
Thật ra đây cũng là tính năng tôi từng dùng để lên kế hoạch thi đấu tại giải VĐTG Ironman 70.3 World Championship năm 2017. Nhưng hồi đó tôi sử dụng phần mềm Bestbikesplit do Garmin chưa có tính năng này. Hồi đó, do giải đấu tổ chức ở Mỹ mà tôi lại không có điều kiện bay qua sớm để thử đường. Do đó, cách duy nhất để lập chiến thuật thi đấu là lên mạng tìm bản đồ đường đua, tải lên hệ thống và tính toán mức power thi đấu. Điểm đặc biệt của đường đua giải VĐTG Ironman 70.3 World Championship 2017 là có một con dốc rất gắt. Câu hỏi đặt ra là phải đạp đoạn đó ra sao để đảm bảo vừa đủ nặng nhưng không quá sức, vừa đủ nhanh để khi đổ dốc có thể lấy lại tốc độ trung bình…
Hình dưới đây là một ví dụ minh hoạ:
Trong ví dụ trên, đoạn lên dốc Edge 1040 đề xuất đạp lên tới 260w, tương đương gần 95% FTP. Đây là mức power chúng ta sẽ không giữ được quá 1 giờ, tuy nhiên, cả đoạn đường sau là đổ dốc, power bằng 0 nên trung bình thì cường độ vẫn ở mức chấp nhận được. Đoạn cuối đường bằng, Edge 1040 sẽ đề xuất đạp ở mức zone 3 như khi thi đấu (khoảng 80-85% FTP).
Kết luận
Garmin Edge 1040 Solar gần như là một lựa chọn “kiểu mẫu” cho dân đạp xe đường trường, với nhiều ưu điểm như thời lượng pin cao, GPS chính xác và các tính năng mới như Stamina hay Power Guide. Tuy nhiên, do trọng lượng và kích thước lớn, sản phẩm này có thể sẽ không được ưa chuộng bằng Garmin Edge 830 với dân triathlon. Những người mới tập đạp xe, cần một bike computer cơ bản để tập luyện và thi đấu thì Garmin Edge 530 đáp ứng được phần lớn nhu cầu sử dụng.
